สรุปหนังสือ Atomic Habits กับ 20 ข้อคิดจาก James Clear

เพื่อน ๆ เคยตั้งเป้าหมายไว้มากมาย แต่สุดท้ายก็ทำไม่สำเร็จหรือเปล่าครับ?

ไม่ว่าจะเป็นการออกกำลังกาย อ่านหนังสือ หรือเลิกนิสัยที่ไม่ดี หลายครั้งที่เราเริ่มต้นด้วยความมุ่งมั่น แต่ก็ล้มเลิกไปกลางคัน นั่นเป็นเพราะเรามุ่งเน้นไปที่เป้าหมายมากเกินไป โดยละเลย 'ระบบ' ที่จะนำพาเราไปสู่เป้าหมายนั้น

ในหนังสือ Atomic Habits เจมส์ เคลียร์ ได้นำเสนอแนวคิดที่เรียบง่ายแต่ทรงพลัง นั่นคือการเปลี่ยนแปลงเพียงเล็กๆ น้อยๆ อย่างต่อเนื่อง หรือที่เรียกตามชื่อหนังสือว่า 'atomic habits' ซึ่งเปรียบเสมือนอะตอมที่เป็นหน่วยย่อยพื้นฐานของทุกสิ่ง เมื่ออะตอมเล็กๆ เหล่านี้รวมตัวกัน ก็จะก่อให้เกิดผลลัพธ์ที่ยิ่งใหญ่

ในหนังสือเล่มนี้ไม่ได้บอกว่าเพื่อน ๆ จะต้องเปลี่ยนแปลงตัวเองแบบพลิกฝ่ามือ แต่แนะนำให้ทุกคนปรับปรุงตัวเองเพียงวันละ 1% ซึ่งดูเหมือนน้อยนิด แต่เมื่อเวลาผ่านไป ผลลัพธ์ที่ได้จะทวีคูณอย่างน่าอัศจรรย์ เหมือนกับดอกเบี้ยทบต้น

Atomic Habits นำเสนอหลักการ 4 ข้อที่จะช่วยเพื่อน ๆ สร้างนิสัยที่ดีและเลิกนิสัยที่ไม่ดีได้อย่างยั่งยืน ได้แก่ การทำให้มันชัดเจน น่าดึงดูด ทำได้ง่าย และน่าพึงพอใจ พร้อมทั้งยกตัวอย่างและกรณีศึกษามากมายที่เข้าใจง่ายและนำไปใช้ได้จริง และไม่ว่าเราจะเป็นใคร หรือต้องการเปลี่ยนแปลงอะไรในชีวิต หนังสือเล่มนี้จะมอบเครื่องมือและกลยุทธ์ที่จะช่วยให้เราสามารถสร้างนิสัยที่ดีได้อย่างถาวร และเปลี่ยนชีวิตของเราไปในทางที่ดีขึ้นอย่างแน่นอนครับ และวันนี้ผมได้สรุปข้อคิดจากหนังสือเล่มนี้ออกมาเป็น 20 ข้อ โดยแบ่งตามประเภทของเนื้อหาเพื่อให้เพื่อน ๆ ทุกคนได้อ่านได้อย่างง่าย ๆ และนำไปใช้ได้เลยครับ

การเปลี่ยนแปลงทุกสิ่งในชีวิตเริ่มต้นที่พื้นฐานที่ดีเสมอ

หลักการพื้นฐาน:

1. การเปลี่ยนแปลงเล็กๆ น้อยๆ สะสมกันเป็นผลลัพธ์ที่ยิ่งใหญ่: การปรับปรุงเพียง 1% ในแต่ละวัน เมื่อสะสมไปเรื่อยๆ จะสร้างความแตกต่างอย่างมาก เหมือนดอกเบี้ยทบต้น

2. ลืมเรื่องเป้าหมาย โฟกัสที่ระบบ: แทนที่จะมุ่งเน้นไปที่เป้าหมายสุดท้าย ให้มุ่งเน้นไปที่กระบวนการหรือระบบที่จะนำไปสู่เป้าหมายนั้น

3. อัตลักษณ์สำคัญกว่าผลลัพธ์: การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมที่ยั่งยืนเริ่มต้นจากการเปลี่ยนความเชื่อเกี่ยวกับตัวเอง เช่น จาก "ฉันอยากเป็นคนออกกำลังกาย" เป็น "ฉันคือคนออกกำลังกาย"

   
   

กฎ 4 ข้อของการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม:

4. ทำให้มันชัดเจน (Make it obvious): ออกแบบสภาพแวดล้อมให้เอื้อต่อการเกิดนิสัยที่ดี เช่น วางรองเท้าวิ่งไว้หน้าประตูถ้าอยากออกกำลังกายตอนเช้า

5. ทำให้น่าดึงดูดใจ (Make it attractive): จับคู่สิ่งที่คุณอยากทำกับสิ่งที่คุณชอบทำ เช่น ฟังเพลงโปรดขณะออกกำลังกาย หรือดูซีรีส์ที่ชอบขณะปั่นจักรยานอยู่กับที่

6. ทำได้ง่าย (Make it easy): ลดอุปสรรคที่จะขัดขวางการเกิดนิสัย เช่น เตรียมเสื้อผ้าออกกำลังกายไว้ล่วงหน้า

7. ทำให้น่าพึงพอใจ (Make it satisfying): ให้รางวัลตัวเองเมื่อทำตามเป้าหมายได้ เช่น กินอาหารอร่อยๆ หลังออกกำลังกาย (แต่ควรเป็นรางวัลที่ดีต่อสุขภาพด้วย)

   
   
   
   

   

   ทุกเป้าหมายสำเร็จได้ง่ายขึ้นเสมอ เมื่อเรามีกลยุทธ์ที่ใช่

   
   

เทคนิคและกลยุทธ์:

8. กฎ 2 นาที (The Two-Minute Rule): เริ่มต้นด้วยการทำสิ่งนั้นๆ แค่ 2 นาที เพื่อให้ง่ายต่อการเริ่มต้น และมีแนวโน้มที่จะทำต่อไปได้นานขึ้น

9. การซ้อนนิสัย (Habit Stacking): ผูกนิสัยใหม่เข้ากับนิสัยเดิมที่เราทำอยู่แล้ว เช่น "หลังจากแปรงฟัน ฉันจะอ่านหนังสือ 1 หน้า"

10. การออกแบบสภาพแวดล้อม: สภาพแวดล้อมมีผลต่อพฤติกรรมของเรา หากต้องการสร้างนิสัยที่ดี ควรจัดสภาพแวดล้อมให้เอื้อต่อการทำเช่นนั้น

11. เข้าร่วมกลุ่มหรือชุมชน: การอยู่ร่วมกับคนที่มีเป้าหมายเดียวกันจะช่วยสร้างแรงบันดาลใจและให้การสนับสนุน

12. การติดตามนิสัย (Habit Tracking): จดบันทึกการทำนิสัยต่างๆ เพื่อให้เห็นความก้าวหน้าและรักษาวินัย

13. ไม่พลาดสองครั้งติดต่อกัน (Never Miss Twice): หากพลาดทำนิสัยไปหนึ่งวัน ให้กลับมาทำในวันถัดไปทันที เพื่อป้องกันการล้มเลิก

14. การแก้ไขปัญหา (Problem Solving): วางแผนรับมือกับอุปสรรคที่อาจเกิดขึ้นล่วงหน้า

15. การใช้ประโยชน์จากแรงจูงใจ: ใช้แรงจูงใจในช่วงแรกของการสร้างนิสัย แต่ให้มุ่งเน้นไปที่การสร้างระบบเพื่อให้ทำได้อย่างต่อเนื่องในระยะยาว

    
    

    

    ทุกคนเปลี่ยนแปลงได้เสมอ อย่ารอให้เจ็บจนพอถึงจะเปลี่ยน

    
    

ข้อคิดอื่นๆ:

16. ความอดทนและการทำซ้ำ: การสร้างนิสัยต้องใช้เวลาและความอดทน การทำซ้ำๆ จะช่วยให้นิสัยนั้นฝังรากลึก

17. การปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง: ไม่มีระบบใดสมบูรณ์แบบ ควรปรับปรุงและปรับเปลี่ยนระบบให้เหมาะสมกับตัวเองอยู่เสมอ

18. การหลีกเลี่ยงสถานการณ์ที่กระตุ้นนิสัยที่ไม่ดี: หากต้องการเลิกนิสัยที่ไม่ดี ควรหลีกเลี่ยงสถานการณ์หรือสิ่งกระตุ้นที่ทำให้นึกถึงนิสัยนั้น

19. การให้ความสำคัญกับความก้าวหน้า ไม่ใช่ความสมบูรณ์แบบ: อย่ากลัวที่จะเริ่มต้นหรือทำผิดพลาด สิ่งสำคัญคือการเรียนรู้และพัฒนาต่อไป

20. การเปลี่ยนแปลงตัวเองทีละเล็กทีละน้อยจะนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงที่ยิ่งใหญ่ในที่สุด: อย่าท้อแท้กับการเปลี่ยนแปลงเล็กๆ น้อยๆ เพราะมันจะนำไปสู่ผลลัพธ์ที่ยิ่งใหญ่ในอนาคต

    และนี่ก็คือทั้งหมดของ Atomic Habits หนังสือที่ไม่ได้บอกให้ทุกคนต้องตั้งเป้าหมายที่ยิ่งใหญ่ แต่ชวนให้เรามาใส่ใจกับ 'ระบบ' ที่จะนำพาเราไปสู่ความสำเร็จได้อย่างยั่งยืน การเปลี่ยนแปลงเล็กๆ น้อยๆ ในวันนี้ อาจดูเหมือนไม่มีอะไร แต่เมื่อเวลาผ่านไป มันจะกลายเป็นพลังที่ยิ่งใหญ่ที่เปลี่ยนแปลงชีวิตคุณไปตลอดกาล อย่ารอช้า เริ่มต้นสร้าง Atomic Habits ของเพื่อน ๆ ได้ตั้งแต่วันนี้! แล้วพบกันใหม่ในบทความหน้าครับ สวัสดีครับ :)